Ата - аналармен әңгімелесу «Бала және кітап»
Кітап кез келген адамның үйіне келеді.
Оның беттерін түртсең,
Ол сенімен -
Жануарлар мен құстардың өмірі туралы
- әңгімелеседі...
Кітап – бала тәрбиесінің ажырамас бөлігі. Оның көмегімен ол өзін қызықтыратын сұрақтарға жауап таба алады, әлемді және өзін тани алады, кейіпкерлердің әңгімелерін бастан кешіреді, сол немесе басқа жұмыстың одан әрі дамуын қиялдайды.
Кітап – адам жанының тәрбиешісі. Бала өсіп келеді, яғни оны күн сайын жаңа әсерлер күтеді, ол әлемді белсенді түрде біледі және көптеген жаңалықтар ашады. Ол одан әрі дұрыс физикалық, психикалық және ақыл-ой дамуы үшін қажетті әр түрлі ақпаратты алады. Балалар айналасындағы адамдардан, ең алдымен ата-аналарынан, сондай-ақ кітаптардан жаңа білім алады. Жасыратыны жоқ, қазіргі балалар көп оқымайды, кітаптан қарағанда теледидар мен бейнефильмдерді, компьютерлік фильмдерді көруді артық көреді. Бұл қайғылы шындық ата-аналарды ойлануға және жағдайды қалайда түзетуге тырысуға мәжбүр етуі керек. Кішкентай кезінен бастап балалар мүмкіндігінше көп кітап оқуы керек. Оның бұл әрекетті жақсы көруі өте маңызды. Кітап ұлдарды да, қыздарды да қызықтыруы мүмкін, ең бастысы – балаға ұнайтын нұсқаны табу.
Ғалымдар жүйелі түрде оқылатын баланың бай сөздік қорды жинайтынын анықтады. Анасымен бірге оқи отырып, бала қиял мен есте сақтауды белсенді түрде дамытады.
Оқу танымдық, эстетикалық ғана емес, сонымен қатар тәрбиелік функцияны орындайды. Сондықтан ата-аналар балаларға ерте жастан бастап кітап оқуы керек.
Балалар кітаптарының алуан түрлілігі таң қалдырады, бірақ әрқашан қуанта бермейді. Кез келген кітапта, соның ішінде балабақшада, ең бастысы – мазмұн екенін есте ұстаған жөн.
Балаларға оқу күнделікті әдетке, қажеттілікке айналуы керек. Бірге оқу арқылы Сіз балаңызға қызықты және түрлі-түсті әдеби әлемді ашасыз. Есіңізде болсын, осындай жеңіл әдіспен Сіз балаңызға үлкен бақыт пен махаббат сыйлайсыз.
Әдебиеттерді алу бойынша ұсыныстар:
1. 4-5 жастағы балаларда сөздік қоры белсендіріледі, байланысты сөйлеу дамиды. Балаға әдеби шығармаларды оқығанда жеке сөздер мен сөз тіркестеріне назар аудару керек. Халық ертегілерінің қысқа мәтіндерін қайта айтуға үйретуге болады. Ақырындап өлең жаттауға кірісіңіз. Бұл жаста Сіз баланы шетелдік авторлардың ертегілерімен, табиғат пен жануарлар туралы әңгімелермен таныстыра аласыз.
2. 6-7 жастағы балаларға үлкен қаріппен және көптеген әдемі суреттермен жарқын кітаптар сатып алу керек, баланың соңына дейін оқығысы келуі үшін кітаптың сюжеті қызықты болуы керек. Бұл жастағыларға кітап көңілді болуы керек. Кітапты таңдағанда, шығармалардағы диалогтердің санына назар аударыңыз, өйткені Сіз рөлдер бойынша бөліп, оқи аласыз.
Баланың кітапты жақсы көруі үшін ата-аналарға төмендегі жағдайларды ұйымдастыру қажет:
Кітаптың құндылығы туралы жиі сөйлесу;
Өз отбасыңыздың кітап жәдігерлерін көрсету арқылы кітапқа ұқыпты қарауға тәрбиелеу;
Балаға басты үлгі болу, балаларға кітап оқу және өзіңіз де кітап оқу керексіз;
Кітапханаға, кітап дүкендеріне бірге бару;
Дизайн бойынша жарқын және мазмұны бойынша қызықты кітаптар сатып алу;
Отбасы мүшелері арасында оқылған кітапты талқылау;
Балаңызға оқыған кітабының авторы туралы мәлімет айту;
Отбасылық оқуларды жиі ұйымдастыру.